IHLIA LGBTI Heritage is het afgelopen halfjaar op zoek gegaan naar de beste scriptie op het gebied van de lhbtqi+-geschiedenis in Vlaanderen en Nederland. Op dinsdag 22 maart a.s. wordt tijdens de Queer Geschiedenismaand aan een van de genomineerden de prijs toegekend. Daar kun jij bij zijn!
Jaarlijks schrijven tientallen studenten aan universiteiten of hogescholen een scriptie over een lhbtqi+-historisch onderwerp. Helaas verdwijnt veel van dit materiaal in de spreekwoordelijke lade. Dat is natuurlijk jammer. Om dit onderzoek zichtbaarder te maken en te belonen reikt IHLIA tweejaarlijks een scriptieprijs uit voor de beste lhbtqi+-historische scriptie.
Avond van de prijsuitreiking; de zin en onzin van labels
Deze prijs en de uitreiking worden mogelijk gemaakt door de Vrienden van IHLIA. Nog geen donateur? Word hier lid!
Tekst loopt door onder de YouTubevideo
Op 22 maart zal de prijs worden uitgereikt. De winnaar ontvangt een cheque ter waarde van €750 en de mogelijkheid om een artikel te publiceren in tijdschrift Historica.
De prijsuitreiking zal feestelijk worden verrijkt met een bijeenkomst met als thema De zin en onzin van labels.
Maart is Queer Geschiedenismaand, maar wie voelt zich aangesproken door queer? Waar eerst lhbt gangbaar was, zie je steeds vaker lhbtia of lhbtq en wat te denken van de asterisk* om meer identiteiten aan te duiden. Hoe belangrijk is seksuele identiteit in deze maatschappij? Hoe navigeer je tussen de intersecties van gender en seksualiteit? Wanneer zijn labels functioneel en wanneer niet? Deze vragen en meer zullen deze avond centraal staan.
In de lezing ‘Queering Eugenia Falleni‘ onderzoekt post-doc onderzoeker Saartje Tack de implicaties van het (her)interpreteren van personen uit het verleden op basis van hedendaagse interpretaties van identiteit.
Rapper, songwriter en producer Babs op de Beat is niet in een hokje te stoppen en schopt dan ook graag tegen de stereotypes rond gender en seksualiteit die door de maatschappij worden opgelegd. De track Die/Hun, zal live te horen zijn en is een ode aan genderdiversiteit en een middelvinger naar ouderwetse genderrollen.
NB: in verband met de rechten is het optreden na de bijeenkomst uit de registratie van de stream gehaald.
Moderator Bo Hanna gaat met Saartje en Babs in gesprek over de zin en onzin van labels.
Aansluitend vindt de uitreiking van de IHLIA-Scriptieprijs plaats. Meer over de genomineerde scripties vind je hier.
GASTEN
Bo Hanna is freelance journalist, schrijver en documentairemaker. Hij is tevens een graag geziene moderator. Bo studeerde taal- en letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam met een specialisatie in Frans en Midden-Oostenstudies en schreef onder meer voor VICE, de Volkskrant en NRC Handelsblad. In zijn werk focust Bo op sociaal-maatschappelijke thema’s.
Saartje Tack is Postdoctoraal Onderzoeker aan de afdeling Sociologie van de Vrije Universiteit Amsterdam. Tot 2021 gaf Saartje als Associate Lecturer aan Macquarie University in Sydney (Australië) les in gender studies, sociologie, en criminologie. Saartje is geïnteresseerd in vraagstukken rond identiteit, subjectiviteit, en agency, en de rol die normativiteit speelt in hoe deze begrippen zowel maatschappelijk als individueel geconceptualiseerd en ervaren worden. Saartjes onderzoek is gesitueerd in queer en feministische theorie, critical suicide studies, en de medical humanities, en behandelt onderwerpen gerelateerd aan medische interventie in schadelijke culturele prakijken, zelfdoding, inclusief onderwijs, en homonormativiteit. Saartje’s onderzoek is gepubliceerd in onder andere Queer Studies in Media and Popular Culture en Australian Feminist Studies.
Babs is een rapper, producer en songwriter met een missie. Ze is niet in een hokje te stoppen en schopt dan ook graag tegen de stereotypes rond gender en seksualiteit die door de maatschappij worden opgelegd. In haar teksten rapt ze openlijk over haar eigen gevoel en gedrag, moedigt ze zichzelf en anderen aan om lef te tonen en voelt ze de samenleving aan de tand. Als vrouwelijke producer en rapper probeert ze op een speelse manier tegengas te geven in een door mannen-gedomineerde scene. Haar muziek is een combinatie van snelle, dominante trap of dance drums, melodische rap en onvoorspelbare, funky, ritmische akkoorden met een vrolijk pop smaakje, waar het verhaal key is. Ze speelt met taal maar blijft recht voor haar raap. Haar doel is om aan de hand van deze muziek kleur aan te brengen in het zwart-wit-denken van de samenleving!
Genomineerde scripties
We ontvingen een diversiteit aan scripties over allerlei onderwerpen, van Japanse prenten over intersekse, de protesten rondom Roze Zaterdag, De Rooie Flikkers in de jaren 70 en 80 en roze vaderschap. Met enorm veel belangstelling en plezier hebben we de prachtige, indrukwekkende, scherpe en soms kritische werken gelezen.
De jury bestaande uit Afiah Vijlbrief (voorzitter), Geertje Mak, Alex Bakker en Jonas Roelens is na uitvoerig overleg gekomen tot de selectie van de volgende genomineerden:
Asa Splinter – ‘Japan’s pre-modern images of intersexuality’
Zoals de pauw de evolutietheorie van Darwin ondermijnde, zo daagt het intersekse lichaam klassieke filosofen en moderne wetenschappers uit in hun drang om te willen definiëren.
Wat maakt een man of een vrouw? Wordt dit bepaald door uiterlijk, biologie, chromosomen? Sommigen stellen dat interseksualiteit een hedendaagse constructie is, anderen stellen dat gender en sekse westerse begrippen zijn die elders geen weerslag vinden.
Deze scriptie weerlegt beide ideeën en vertelt een onderbelicht aspect van de geschiedenis van interseksualiteit. Door afbeeldingen van intersekse lichamen uit pre-modern Japan te analyseren toont Asa Splinter aan dat intersekse lichamen objecten van pesterijen, medelijden en pornografie waren.
Door de geschiedenis van interseksualiteit te onderzoeken, hoopt Splinter bij te dragen aan het begrip omtrent intersekse mensen vandaag de dag en onderzoek naar gender, sekse en seksualiteit verder te stimuleren.
Noah Littel – ‘Minority consciousness gone mad. Exclusion, inclusion and self-organisation of disabled LGBTI people in the Dutch and British LGBT+ and disability movements, in the late twentieth century.’
De scriptie van Noah Littel presenteert een vergelijkend onderzoek naar de geschiedenis van de organisatie van mensen met een beperking in het Verenigd Koninkrijk en Nederland, in de jaren 70, 80 en 90.
De intersectionele benadering schijnt licht op de ervaring van diegenen die zich meervoudig identificeren, en het mogelijk isolerende effect van groepen die slechts op een aspect van identiteit inzetten. Meer nog dan de nadruk te leggen op de aanwezigheid van homofobie in ruimten voor mensen met een beperking en validisme in lesbische en homoseksuele subculturen, legt deze scriptie de nadruk op hoe lhbti-personen met een beperking zichzelf organiseren in reactie op deze uitsluitingsmechanismen.
Gebaseerd op archiefbronnen en mondelinge interviews laat deze scriptie zien hoe lhbti-personen met een beperking navigeren tussen zowel lhbti-ruimtes en ruimtes voor mensen met een beperking, en hoe en waarom zij zelf ruimtes creëren voor lhbti- mensen met een beperking.
Robbe Himpe – ‘Uit de kast en in de luiers. Een geschiedenis van homoseksueel vaderschap in Vlaanderen.’
Het is inmiddels 15 jaar geleden dat holebi-adoptie gelegaliseerd werd in België. Dit gebeurde na een specifieke lobbycampagne van de holebibeweging, die de openstelling van adoptie tot het speerpunt van haar politieke agenda had gemaakt.
Ouderschap en adoptie genoten echter niet altijd zo’n centrale positie binnen de beweging. Deze scriptie onderzoekt hoe homovaderschap gerepresenteerd werd in de Vlaamse holebipers, van de jaren 80 tot aan de wetswijziging in 2006. Aan de hand van verschillende tijdschriften wordt onderzocht hoe homovaderschap in de beweging voorgesteld werd, hoe deze representatie doorheen de jaren evolueerde en hoe dit uiteindelijk leidde naar de adoptiewet van 2006.
Er wordt expliciet aandacht geschonken aan het contrast met lesbisch moederschap, om op die manier genderassumpties over ouderschap bloot te leggen.
Deze scriptie bekijkt eveneens hoe de weergave in de tijdschriften contrasteerde met ideeën in de bredere samenleving, meer specifiek bij de verschillende politieke partijen in Vlaanderen.
Tenslotte onderzoekt het ook de persoonlijke ervaringen van homoseksuele vaders en wensvaders, die voor 2006 nog geen wettelijke mogelijkheid tot gezamenlijk ouderschap hadden.
De scriptie concludeert dat de notie van “homoseksueel vaderschap” een betekenisverschuiving onderging. Terwijl de term eerst geïnterpreteerd werd als het resultaat van vroegere heteroseksuele relaties, werd het gaandeweg geherdefinieerd als ‘bewust’ homoseksueel ouderschap.
Daarnaast wordt geconcludeerd dat de groeiende belangstelling voor ouderschap binnen de holebibeweging gelinkt was aan een ideologische transformatie, die radicale ideeën inruilde voor conformistische.
